Η Διεθνής Ημέρα Ειρήνης καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 1981 και από το 2001 γιορτάζεται στις 21 Σεπτεμβρίου. Στόχος της Ημέρας είναι να διαδώσει και να δυναμώσει τα ιδανικά της ειρήνης ανάμεσα στα έθνη και να αποτρέψει την βία.
Ειρήνη, piece, pace, paix, frieden, paz, سلام, 平和, σε όποια γλώσσα κι αν την μεταφράσουμε, το νόημά της παραμένει το ίδιο. Δυστυχώς όμως, κι αυτή τη φορά η Παγκόσμια Ειρήνη δεν θα μπορέσει να γιορταστεί παντού, αφού σε αρκετά μέρη του κόσμου, η βία και οι εχθροπραξίες συνεχίζονται. Η Παγκόσμια Ειρήνη δείχνει να είναι περισσότερο μια ουτοπία παρά πραγματικότητα.
Σήμερα που ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών γιορτάζει την Ειρήνη, την ίδια στιγμή έχει να αντιμετωπίσει εμφυλίους πολέμους κρατών ή συγκρούσεις, εξαιτίας κοινωνικών και θρησκευτικών διαφορών. Τη Διεθνή Ημέρα της Ειρήνης – τραγική ειρωνεία – χάνονται ανθρώπινες ζωές, άνθρωποι θρηνούν τον χαμό συγγενικών τους προσώπων, κατασκευάζονται και πωλούνται νέα όπλα και στήνονται νέες επιθέσεις. Μοιάζει και ακούγεται κλισέ να ζητάς «παγκόσμια ειρήνη», σαν να δίνεις απάντηση στα καλλιστεία, αλλά η ειρήνη είναι ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά σε όλο τον κόσμο. Απειλή για την ειρήνη, δεν είναι απαραίτητα ένας διακρατικός πόλεμος, αλλά οι διάφορες πολεμικές συρράξεις, η πείνα, η φτώχεια, η εξαθλίωση και το Aids. Όλα τα παραπάνω αποτελούν απειλές για τη διασφάλιση της ειρήνης.
Σήμερα 21 Σεπτεμβρίου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης. Ημέρα περίσκεψης και περισυλλογής: Άραγε, πόσους πολέμους, θα κάνει ακόμα ο άνθρωπος, μέχρι να έρθει η Ειρήνη στον κόσμο;
Η απάντηση, δεν υπάρχει, ή αν κάποια υπάρχει, είναι αδύναμη, την παίρνει ο άνεμος, όπως λέει και ο συγκλονιστικός στίχος του Bob Dylan: The answer, my friend, is blowin’ in the wind. The answer is blowin’ in the wind. Ίσως, πρέπει ακόμα να κλάψουμε πολύ, ώστε να έρθει η μέρα που ο κόσμος θα γελάει αδελφωμένος.
Η κοπέλα αυτή, ήταν από τους πρώτους που στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, αντιτάχθηκαν στον αλόγιστο ανταγωνισμό των δύο Υπερδυνάμεων για Πυρηνικούς Εξοπλισμούς.
Το ζεστό της χαμόγελο, και η ματιά της από το παρελθόν, έχουν την αισιοδοξία μιας νίκης παγκόσμιας, που όμως ακόμα δεν ήρθε. How many times must the cannon balls fly Before they’re forever banned? Υπάρχει σήμερα, 60+ χρόνια μετά, κάποια απάντηση; Όχι.
Το Σήμα της Ειρήνης
Στους αμέτρητους αγώνες, δράσεις και έργα Τέχνης, που έκαναν φωτισμένοι άνθρωποι για να έρθει η Ειρήνη στον Κόσμο, είχαν αρχικά ως σήμα το λευκό περιστέρι με το κλαδί της ελιάς, ένα σύμβολο που ερχόταν από την βιβλική ιστορία της Κιβωτού του Νώε.
Διαδηλωτές κρατούν πλακάτ κατά του σχεδιαζόμενου προγράμματος εξοπλισμού πυρηνικών όπλων Polaris. Απρίλιος 1966, Λονδίνο.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο όμως, και στις Πορείες Ειρήνης που έγιναν στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, το παγκόσμιο σύμβολο για την Ειρήνη, άλλαξε, και έγινε το γνωστότατο σήμα που φιλοτέχνησε το 1958, ο καλλιτέχνης Gerald Holtom για τις μεγάλες διαδηλώσεις που άρχιζαν στη Βρετανία κατά των πυρηνικών όπλων.
Το σύνθημα ήταν Nuclear Disarmament (Πυρηνικών Αφοπλισμός) και τα αρχικά N και D παριστάνονται με τον ναυτικό κώδικα επικοινωνίας semaphore, κλεισμένα σε κύκλο.
Το γράμμα N δημιουργείται από δύο σημαίες που σχηματίζουν ένα Λ και το γράμμα D από μία σημαία κατακόρυφα προς τα κάτω και μία σημαία κατακόρυφα προς τα πάνω, έτσι που σχηματίζεται ένα μεγάλο Ι.
Η έμπνευση για την δημιουργία του παγκόσμιου συμβόλου για την Ειρήνη
Στις αρχές του 1960, το σήμα αυτό γίνεται το παγκόσμιο σύμβολο για την Ειρήνη και θα χρησιμοποιηθεί σε όλες τις νεανικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας αλλά και σε φεστιβάλ αγάπης και μουσικής, όπως το Woodstock.
Το σήμα της Ειρήνης, ήταν και είναι υπερκομματικό, όπως και η βαθιά επιθυμία όλων των ανθρώπων να σταματήσουν οι πόλεμοι σε όλο τον κόσμο.
Κάποιοι κακόπιστοι (υπάρχουν πάντα και αυτοί) το χαρακτήρισαν «σατανιστικό» αφού ισχυρίζονται πως δείχνει ένα σπασμένο ανάποδο σταυρό. Αποκυήματα συνωμοσιολογικής φαντασίας. Το σήμα, δείχνει με καλλιτεχνικό τρόπο, το αίτημα για Επί Γης Ειρήνη, τον μόνιμο και πανανθρώπινο πόθο.
Άγγλος ιερέας, σε διαδήλωση υπέρ της Ειρήνης και του παγκόσμιου αφοπλισμού από πυρηνικά όπλα. Λονδίνο 1967.
Συγκινητική και εμβληματική είναι η φωτογραφία με τον Άγγλο ιερέα, που κρατά το σήμα της Ειρήνης, προσαρμοσμένο σε χριστιανικό σταυρό, σε διαδήλωση που γίνεται το 1967, στο Λονδίνο.
Πρώτος έλληνας οδοιπόρος Ειρήνης, ήταν ο αρχηγός των Υπαρξιστών, Σίμος Τσαπνίδης, ο οποίος από το 1958, συμμετέχει σε Πορείες και διαδηλώσεις Ειρήνης που γίνονται στο εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, ο Σίμος, συμμετείχε στην Πορεία Ειρήνης (την πρώτη που πραγματοποιήθηκε στη Δανία), στις 21, 22 και 23 Οκτωβρίου 1960. Η Πορεία άρχισε από την πόλη Holbaek και κατέληξε στην Κοπεγχάγη.
Ο Σίμος Τσαπνίδης (αριστερά) με την ελληνική σημαία στο στήθος, σε πορεία Ειρήνης στη Δανία (21 Οκτωβρίου 1960, ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκα)
Είχε διοργανωθεί από την υπερκομματική οργάνωση Kampagnen mod Atomvåben (Καμπάνια κατά των Πυρηνικών όπλων) η οποία, με αυτόν τον τρόπο (όπως και στην Αγγλία η CND), διαμαρτυρόταν για τον κίνδυνο αφανισμού της ανθρωπότητας από τα Πυρηνικά όπλα.
Ο Σίμος ήταν ο μοναδικός έλληνας που συμμετείχε, βαδίζοντας επί τρεις ημέρες, και έχοντας τις σημαίες της Ελλάδας και της Δανίας, στο στήθος.
Απρίλιος 1963. Στην Ελλάδα γίνεται γνωστό το σήμα της Ειρήνης
Στην Ελλάδα, το Σήμα της Ειρήνης γίνεται γνωστό από την Πρώτη απαγορευμένη Πορεία που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Μπέρτραντ Ράσσελ (21 Απριλίου 1963).
ΣΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΡΑΣΣΕΛ, στην οδο Ασκληπιού 3 στην Αθήνα. Από αριστερά : Νίκος Κιάος (Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου), Πατ Ποτλ (Γραμματέας του Μπέρτραντ Ράσσελ) και Μιχάλης Περιστεράκης (Πρόεδρος του Συνδέσμου). (Απρίλιος 1963)
Πρόεδρος του Συνδέσμου είναι ο φοιτητής της Νομικής Σχολής, Μιχάλης Περιστεράκης, ο οποίος θαυμάζει τον τότε ηγέτη του παγκόσμιου κινήματος Ειρήνης, άγγλο φιλόσοφο και μαθηματικό, Μπέρτραντ Ράσσελ. Διατηρεί επαφές, με ακτιβιστές της CND ( Campaign for Nuclear Disarmament), που διοργανώνουν πορείες Ειρήνης στην Αγγλία από το 1958.
Η αφίσα της πρώτης απαγορευμένης Πορείας Ειρήνης στην Ελλάδα. Δείχνει τον αριθμό 42, όσα ήταν και τα χιλιόμετρα που έπρεπε να βαδίσουν από τον Μαραθώνα ως την Αθήνα. Μέσα στον αριθμό 2, είχε τοποθετηθεί το παγκόσμιο Σήμα της Ειρήνης.
Οι πορείες αυτές είναι υπερκομματικές, και στρέφονται εναντίον της κατασκευής και χρήσης, Πυρηνικών Όπλων. Συμμετέχουν δεξιοί και αριστεροί, απλοί άνθρωποι, επιστήμονες, συγγραφείς, πολιτικοί, καλλιτέχνες, και ιερείς, όλοι όσοι ανησυχούν για την τύχη, αυτού του πλανήτη.
Ο βουλευτής Γρηγόρης Λαμπράκης βαδίζει στην πρώτη απαγορευμένη Πορεία Ειρήνης (21 Απριλίου 1963)
Η πρώτη πορεία Ειρήνης απαγορεύτηκε στην Ελλάδα. Ο βουλευτής Γρηγόρης Λαμπράκης, ήταν ένας από τους ελάχιστους που κατόρθωσαν να την πραγματοποιήσουν έστω για λίγο.
Credits – όλες οι φωτογραφίες Σίμος Τσαπνίδης © Μ.Νταλούκας και ΑΡΧΕΙΟ Μ.ΝταλούκαςΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΙΡΗΝΗΣ- Οι πρώτες Πορείες και η ιστορία του παγκόσμιου Σήματος της Ειρήνης (Σπάνιες και ανέκδοτες φωτογραφίες)
Ειρήνη, ειρήνη, ειρήνη,
ζητάνε όλοι στη γη,
οι πόλεμοι να πάψουν
αίμα να μη χυθεί.
Ποιος τάχα δεν το λαχταρά,
να έχει την ειρήνη,
που μας χαρίζει λευτεριά
και σ’ όλους γέλιο δίνει;
Τα περιστέρια πέταξαν στη γη,
απ’ άκρη σ’ άκρη
κι έστειλαν το μήνυμα
να μη χυθεί άλλο δάκρυ.
Αφήσαν να σκουριάσουνε
τα όπλα, τα κανόνια,
με χρώματα εβάψανε
στα σπίτια τα μπαλκόνια.
Τον πόλεμο δε θέλουνε,
σκορπάει συμφορά.
Διώχνει μακριά το γέλιο,
σκοτώνει τη χαρά.
Για την Ειρήνη οι άνθρωποι,
λένε λογιών τραγούδια,
για την Ειρήνη άνθισαν
του κόσμου τα λουλούδια.
Με την Ειρήνη είναι χαρά,
υπάρχει ευτυχία
και του πολέμου είναι μακριά,
η μαύρη δυστυχία.
Με την Ειρήνη
έχουν παιχνίδια τα παιδιά,
με την ειρήνη
γέμισαν πρόσωπα γελαστά.
Ειρήνη όλοι αναζητούν,
ο κόσμος ας το μάθει.
Γιατί ποτέ δε λησμονούν
του πόλεμου τα πάθη.
Ειρήνη, Ειρηνούλα
φωνάζουν τα παιδιά,
έλα εδώ να μείνεις,
μη φεύγεις μακριά.
Ειρήνη, Ειρηνούλα
φωνάζουν κι οι μεγάλοι,
έλα εδώ να μείνεις,
μη μας αφήσεις πάλι.
Για να σε αποκτήσουμε,
δώσαμε τον αγώνα
και αίμα πολύ χύσαμε
στο πέρασμα του αιώνα.
Όλοι οι λαοί σ’ όλη τη γη,
φωνάζουν την Ειρήνη,
να έρθει για παντοτινά
κοντά τους και να μείνει.
Με πληροφορίες: el.wikipedia/iefimerida.gr