Το Σάββατο 1 Απριλίου και ώρα 19:00, στο Αμφιθέατρο της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας-Μουσείου Γ. Ι. Κατσίγρα, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με θέμα «Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Θεσσαλία μέσα από τη συλλογή Ν. Παπαθεοδώρου», στο πλαίσιο της έκθεσης «Larissa mea dulcissima. Γλυκυτάτη μου Λάρισα», με ομιλητές τους κ. Λουϊζα Καραπιδάκη, επιμελήτρια της έκθεσης, ιστορικό της τέχνης και τον κ. Θωμά Ψύρρα, φιλόλογο-συγγραφέα.
Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός ξεκίνησε ως, ένα κίνημα ιδεολογικό, φιλοσοφικό και γλωσσικό, το οποίο επιχείρησε να μεταφέρει τις αξίες και τις ιδέες του ευρωπαϊκού διαφωτισμού στον ελληνικό χώρο. Το κίνημα αυτό αναπτύχθηκε κυρίως στο χώρο όπου ζούσαν Έλληνες με εθνική συνείδηση και είχαν δραστηριοποιηθεί σε πολλούς τομείς. Οι σχολές, οι ακαδημίες και τα ελληνικά τυπογραφεία βοήθησαν τις διαδικασίες της αφομοίωσης και ενδεχομένως της μετάλλαξης των ιδεών. Στις ίδιες περιοχές, όπου υπήρχε και οικονομική ανάπτυξη (λ.χ. Αμπελάκια), το αποτέλεσμα ήταν να γνωρίσει ιδιαίτερη άνθηση και η παιδεία. Οι Έλληνες έμποροι και λόγιοι που δεν μπόρεσαν να αναδειχθούν στα στενά και καταπιεστικά όρια των κατακτητών Οθωμανών, ξενιτεύτηκαν και ήλθαν σε επαφή με το ευρωπαϊκό πνεύμα. Σε σύντομο χρονικό διάστημα μεταφράστηκαν στην ελληνική γλώσσα σπουδαία έργα του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, τα οποία έφθαναν στις σχολές, τις οποίες φωτισμένοι Έλληνες είχαν ιδρύσει σε διάφορες περιοχές της τουρκοκρατούμενης Ελλάδος.
Η Θεσσαλία και η Ήπειρος, σε σχέση με άλλες περιοχές, έχουν να παρουσιάσουν πολλούς λόγιους και συγγραφείς, οι οποίοι με τη διδασκαλία τους προετοίμασαν, μαζί με τους αγωνιστές, τη μεγάλη Επανάσταση του 1821. Η Θεσσαλία μπορεί να σεμνύνεται για λόγιους σαν τον Ρήγα Βελεστινλή, τους τρεις Μηλιώτες δασκάλους και ιερωμένους (Άνθιμος Γαζής, Γρηγόριος Κωνσταντάς, Δανιήλ Φιλιππίδης), τον Κωνσταντίνο Κούμα, τον Θεόκλητο Φαρμακίδη, τον Οικονόμο εξ Οικονόμων και άλλους λιγότερο γνωστούς. Από τα πολλά συγγράμματά τους που υπάρχουν στη συλλογή, παρουσιάζεται στην έκθεση ένα μικρό δείγμα από τα πιο ενδιαφέροντα και τα πιο σπάνια. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, η επιμελήτρια κ. Λουϊζα Καραπιδάκη, ιστορικός της τέχνης, θα αναπτύξει το θέμα «Από τη Συλλογή Νικολάου Παπαθεοδώρου στην έκθεση: «Larissa mea dulcissima. Γλυκυτάτη μου Λάρισα». θα αναφερθεί στη σπουδαιότητα της συλλογής και στα επιλεγμένα αντικείμενα της σχετικής ενότητας της έκθεσης καθώς επίσης αναφορά θα γίνει και στη διαδικασία επιλογής του υλικού που παρουσιάζεται στην έκθεση.
Ο κ. Θωμάς Ψύρρας θα μιλήσει με θέμα «Λαρισαίοι του Διαφωτισμού» όπου θα αναφερθεί στις οικονομικές ανατροπές και στις ιδεολογικές διαφοροποιήσεις στην περιοχή της Λάρισας, κυρίως τον 18ο και στις αρχές του 19ου αιώνα, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της παιδείας και τη σταδιακή διαμόρφωση και ενίσχυση της νεοελληνικής εθνικής συνείδησης. Θα παρουσιαστούν οι σημαντικότεροι Λαρισαίοι του Διαφωτισμού και η δράση τους τοπικά αλλά και στο πλαίσιο του παροικιακού ελληνισμού, οι ιδεολογικές συγκρούσεις και οι πολιτικές επιλογές τους που συνέβαλαν καθοριστικά στη συγκρότηση εθνικής δράσης κυρίως μέσα από την ένταξη στη Φιλική Εταιρεία και στην κατοπινή πορεία τους κατά την επανάσταση του ’21.
Την εκδήλωση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Θανάσης Αραμπατζής.
