Ή αλλιώς, υπάρχουν όντως περισσότεροι σκλάβοι στον κόσμο σήμερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή της ιστορίας;
Ήταν 10 Δεκεμβρίου του 1948, όταν υπογράφηκε η Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ. Έκτοτε, η 10η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Με αφορμή τον αυριανό εορτασμό της, ανατρέξαμε στο σοκαριστικά στοιχεία που αφορούν τη δουλεία σήμερα. Σύμφωνα με μια έρευνα τετραετούς διάρκειας την οποία διενήργησε ο Ben Skinner για λογαριασμό του Τμήματος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, στην εποχή μας υπάρχουν περισσότεροι σκλάβοι ανά τον κόσμο από οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή της Ιστορίας: 27 εκατομμύρια. Είναι σχεδόν διπλάσιοι – σύμφωνα με εκτιμήσεις βασισμένες στα ημερολόγια των πλοίων – από εκείνους που απήχθησαν από την Αφρική κατά τη διάρκεια του απεχθούς υπερατλαντικού σωματεμπορίου.
Ο Skinner, ο οποίος είναι συγγραφέας του βιβλίου A Crime So Monstrous: Face-to-Face with Modern-day Slavery (Ένα έγκλημα τόσο τερατώδες: Πρόσωπο με πρόσωπο με τη σύγχρονη δουλεία), έγραψε: «Υποθέτουμε πως όταν κάτι καταργείται διά νόμου, σταματά και να υφίσταται. Ωστόσο για 27 εκατομμύρια ανθρώπους είναι ένα πραγματικό γεγονός το ότι είναι σκλάβοι οι οποίοι εξαναγκάζονται να δουλέψουν, συχνά εξαπατώνται, ενώ δέχονται συνεχώς απειλές και δουλεύουν, όχι για χρήματα, αλλά για την επιβίωσή τους».
Σύμφωνα με πολλές κυβερνήσεις, ο επίσημος αριθμός των σύγχρονων δούλων είναι κατά προσέγγιση 12,3 εκατομμύρια σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις πολλών χωρών κάνουν λόγο για διπλάσιο – τουλάχιστον – αριθμό. Το ίδιο ισχυρίζεται και ο Kevin Bales, πρόεδρος της ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους» και συγγραφέας του βιβλίου «Αναλώσιμοι άνθρωποι: Οι νέοι δούλοι στην παγκόσμια οικονομία», το οποίο είχε προταθεί και για το βραβείο Πούλιτζερ.
Οι λόγοι – κλειδιά που αναφέρει στο βιβλίο του πως συντέλεσαν στην τεράστια αύξηση του αριθμού των σκλάβων είναι η ταχύτατη αύξηση του πληθυσμού, σε συνάρτηση με τη φτώχεια και την κυβερνητική διαφθορά. Παρά το γεγονός πως είναι παράνομο, πολλές κυβερνήσεις παραβλέπουν διάφορες μορφές δουλείας, όπως η παιδική εργασία και το εμπόριο λευκής σαρκός.
O Skinner ισχυρίζεται πως η χώρα στην οποία ευδοκιμεί και αυξάνεται συνεχώς η δουλεία είναι η Ινδία, ενώ ακολουθούν το Πακιστάν, το Νεπάλ και το Μπουτάν. Μάλιστα τονίζει χαρακτηριστικά ότι «υπάρχουν περισσότεροι σκλάβοι στην Ινδία απ’ ό,τι στο σύνολο του υπόλοιπου κόσμου».
Παίρνοντας ως παράδειγμα την Ινδία, το πρόβλημα φαίνεται πως έχει να κάνει με το χρέος μιας οικογένειας, το οποίο είναι αδύνατον να αποπληρωθεί και περνά από γενιά σε γενιά. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει κόσμος που δεν γνωρίζει ποτέ την πραγματική ζωή και λειτουργεί πάντα σαν δούλος. Μάλιστα, σε μια περίπτωση στην οποία εστίασε ο Skinner, αποδείχτηκε πως το αρχικό χρέος του παππού του σκλάβου ήταν μόλις 63 σεντς!
Ούτως ή άλλως, η μοντέρνα μορφή σκλαβιάς περιλαμβάνει την υπόσχεση για δουλειά, με ένα όμως αρχικό χρέος του «σκλάβου» για τα έξοδα μεταφοράς και λαδώματος. Συνήθως το χρέος αυτό είναι πολύ δύσκολο να αποπληρωθεί, όσο σκληρά και να δουλέψουν αυτοί οι άνθρωποι. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, το 1997 περίπου 2,2 εκατομμύρια ανήλικοι εργάζονταν παράνομα σε εργοστάσια, φτιάχνοντας χαλιά και πατάκια σε Ινδία, Νεπάλ και Πακιστάν.
